Herkes, özellikle belli bir yaştan sonra geçmiş yıllarda harcadığı çabaların karşılığı olarak rahat bir yaşam sürmek ister. Kısa adı BES olan Bireysel Emeklilik Sistemi bu amaçla kurulmuş bir emeklilik sistemi olmakla birlikte aynı zamanda tasarruf etmeyi teşvik eden önemli bir yapılanmadır.
Yürürlüğe girdiği andan itibaren büyük ilgi görmesi yanında hakkında tam bilgi sahibi olmadığı için çekimser duranlar şimdilik beklemektedir.
Bireysel Emeklilik Sistemi’ni tüm yönleri ile ele almayı amaçladığımız yazımız, ülkemizde yeni denilebilecek kadar kısa bir süredir uygulanan sistemin bütün yönlerini tanıtmak amaçlıdır.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) Nedir?
Mevcut sosyal güvenlik sisteminden bağımsız olarak işleyen BES, küçük birikimlerin devlet desteği ile birleşerek aktarıldığı bir fon üzerinden işleyen emeklilik sistemidir. Aynı zamanda bireyleri belli bir amaç doğrultusunda tasarrufetmeye yardım eden BES, bu tasarrufların toplanması, değerlendirilmesi ve sonunda toplu olarak ya da maaş şeklinde kişilere geri ödenmesini kapsar. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sağlanan sağlık hizmetlerini içeriğinde barındırmayan sistem buna rağmen önemli avantajlara sahiptir.
Sistemden Nasıl Emekli Olunur?
İlerleyen yaşlarda ekonomik sıkıntı çekmek istemeyip de bir türlü para biriktiremeyenler için ideal bir sistem olan BES, %25’i devlet tarafından desteklenen birikimlerden oluşan bir havuzdur. Bireysel Emeklilik Sistemi ile emekli olmakisteyenlerin 10 yıl boyunca kesintisiz olarak sistemde kalmaları gerekmektedir; bu süre dolmadan da çıkılabileceği gibi ciddi oranda bir kayıp yaşanacağı unutulmamalıdır. Emekli olmanın bir diğer şartı ise 56 yaşını doldurmuş olmaktır. Bu şartları yerine getirenler ister toplu ister taksitler halinde sistemde biriken paralarını emekli maaşı özelliğinde geri alabilirler.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) Avantajları
Pek çok ülkede başarı ile uygulanması ardından ülkemizde de yürürlüğe giren Bireysel Emeklilik Sistemi, katılımcılarına önemli avantajlar sunmaktadır.
Tasarruf Etmeyi Teşvik
Hepimiz çoğu zaman tasarruf etmeyi amaçlasak da ciddi bir amacımız olmadığından dolayı genellikle ipin ucunu bir yerde kaçırırız. Sistemin en önemli avantajlarından biri olan tasarruf fırsatı, küçük miktarlarda birikimlerle emekli olmaya fırsat vermesidir.
Devlet Desteği
Söz konusu tasarruflarınız sisteme giriş yaptığı andan itibaren %25 oranında devlet tarafından desteklenmektedir. Asgari ücretin % 25’i oranında bir limite sahip olan bu destek, ilerleyen yıllarda ekonomik zorluklar yaşamamak adına önemlidir.
Şirket Tercih Özgürlüğü
Bireysel Emeklilik Sistemi aracı kurumlar üzerinden yürüyen bir sistemdir. Siteme giriş yaptığınız andan sonra şirket değiştirebileceğiniz gibi bunun karşılığında hiçbir ücret ödemezsiniz.
Ödeme Esnekliği
Sisteme yapacağınız ödemeleri kontrol etme olanağına sahip olmanız, sistemin bir diğer önemli avantajı olarak dikkat çekmektedir. Bu sayede bütçenizin durumuna göre ödemelerinizi arttırabilir ya da azaltabilir veya dondurabilirsiniz.
Vergi Muafiyeti
Sosyal Güvenlik Kurumu ödemeleri aksine Bireysel Emeklilik Sistemi avantajı ödemelerinde vergi muafiyeti sağlamasıdır.
Sisteme Dahil Olduktan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ülkemizde kısa zamandır uygulanması nedeni hakkında pek çok kişinin henüz yeterli bilgiye sahip olmadığı sistemde dikkat edilmesi gereken bazı konular bulunmaktadır.
Zor Durumda Kalmadan Çıkmayın!
Yukarıda da belirttiğimiz üzere sistemden emekli olabilmek için 10 yıl boyunca kalmak zorunludur. Ancak ödeme zorluğu çektiğiniz dönemler olduğundan şayet çok zor durumda değilseniz çıkmamanız tavsiye edilir. Zira bu durumda devlet tarafından o güne kadar ödediğiniz toplam rakamdan ciddi oranda kesinti yapılacaktır.
Fon Yönetimini Doğru Yapın!
Sonuç olarak sistemde toplanan para aynı zamanda bir tür fon olarak işlem görmektedir. Dolayısı ile bu fonun doğru yönetilmesi kazancınızı arttırabileceği gibi başarısızlık durumunda geliriniz de azalacaktır. Bu nedenle fon oluştururken seçeceğiniz kurum hakkında kapsamlı araştırma yapmanız tavsiye edilir.
Kesintilere Dikkat!
Bireysel Emeklilik Şirketleri belli oranlarda kesintiler yapmakla birlikte bu oranlar % 8 ile 10 arasındadır. Bu şirketlerden biri ile anlaşma yapmadan önce kesinti oranları hakkında detaylı bilgi almanız önemlidir.
BES’de Hizmet Veren Şirketler
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından düzenli olarak denetlenmesi sayesinde birikimlerinizi başarılı bir şekilde değerlendiren şirketler bu nedenle güvenilir özellikleri ve sağlam bilançoları ile dikkat çekerler. Ülkemizde hizmet veren BES şirketleri ise aşağıdaki gibidir:
- Aegon Emeklilik ve Hayat A.Ş.
- Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş.
- Allianz Yaşam ve Emeklilik A.Ş.
- Anadolu Hayat ve Emeklilik A.Ş.
- Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş.
- Axa Hayat ve Emeklilik A.Ş.
- Bereket Emeklilik ve Hayat A.Ş.
- BNP Paridas Cardiff Emeklilik A.Ş.
- Cigna Finans ve Emeklilik A.Ş.
- Fiba Emeklilik ve Hayat A.Ş.
- Garanti Emeklilik ve Hayat A.Ş.
- Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş.
- NN Hayat ev Emeklilik A.Ş.
- Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş.
- Metlife Emeklilik ve Hayat A.Ş.
- Vakıf Emeklilik ve Hayat A.Ş.
- Ziraar Hayat ve Emeklilik A.Ş.
